آنچه که اساتید دانشگاه از «پدر زلزله‌شناسی ایران» گفتند
تاریخ انتشار: ۱۶ دی ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۴۵۹۶۸۴
همزمان با ششمین سالگرد مرحوم مهندس علی‌اکبر معین‌فر، پدر زلزله‌شناسی در ایران و به مناسبت انتشار کتاب «زلزله شناسی در ایران» که به کوشش دکتر مهدی زارع تدوین شده است، مراسمی با حضور جمعی از شاگردان، همکاران قدیمی و علاقه‌مندان به مهندس معین‌فر در سالن اجتماعات پژوهشکده هنر و معماری جهاد دانشگاهی برگزار شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
به گزارش ایسنا، کتاب زلزله‌شناسی در ایران در گفتگو با مهندس علی‌اکبر معین‌فر، نخستین مهندس زلزله در ایران، به کوشش دکتر مهدی زارع، عضور هیات علمی پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله به تازگی در قالب مجموعه کتاب‌های سرگذشت علم در ایران که سومین اثر از این مجموعه است که به سرگذشت زلزله‌شناسی در ایران می‌پردازد، منتشر شده است.
دکتر مهدی زارع که خود از پرارجاع‌ترین دانشمندان ایرانی در عرصه جهانی است، به چگونگی شکل‌گیری کتاب پرداخت و از گفتگوهای پراکنده و منسجمی که با مرحوم معین‌فر درباره کارهای علمی و اجرایی او در جریان تدوین کتاب داشت، سخن گفت.
وی صحبت خود را با ذکر خاطره‌ای از نیکلاس امبراسیز، استاد کالج سلطنتی لندن و همکار مرحوم معین‌فر در زلزله سال ۱۳۵۱ قیر و کارزین آغاز کرد نیکلاس گفته بود: «در حالی که با هلیکوپتر عازم منطقه بودیم، وضعیت خطرناکی رخ داد و در آستانه سقوط بودیم؛ ولی معین‌فر با آرامش مشغول خواندن روزنامه بود. وقتی که به معین‌فر گفتم، داریم سقوط می‌کنیم و تو نشستی روزنامه می‌خوانی! گفت که اگر وقت رفتن رسیده باشد، می‌رویم و اگر هنوز وقت رفتن نباشد، اتفاقی نمی‌افتد». او معین‌فر را مرد نستوهی می‌دانست.
زارع در ادامه به چگونگی جمع کردن مصاحبه‌ها و پیگیری استاد محمد ترکمان برای به ثمر رساندن این کتاب اشاره کرد و گفت: بخشی از مصاحبه‌ها به صورت پراکنده در جاهای دیگری منتشر شده بودند؛ ولی به این شکل، منسجم همراه با یادداشت‌هایی در یاد مرحوم معین‌فر نبوده است که به قلم جمعی از همکاران و همراهان او برای نخستین‌بار در این کتاب منتشر می‌شود.
زارع به چگونگی اعزام معین‌فر به ژاپن و تحصیل در رشته زلزله هم پرداخت.
پروفسور یوسف ثبوتی، دانش‌آموخته اخترفیزیک از دانشگاه شیکاگو، استاد سابق دانشگاه‌های شیراز، نیوکاسل و شریف، بنیان‌گذار رصدخانه شیراز و از نام‌آورترین استادان ایرانی در سطح جهان نیز در این مراسم آشنایی خود با مهندس معین‌فر را اندک و بیشتر مربوط به همسایگی در دوران بازنشستگی دانست.
پروفسور ثبوتی، معین‌فر را انسانی امیدوار به آینده و بسیار دور از گله و شکایت معرفی کرد و گفت: در این کتاب، پرسش‌ها به گونه‌ای است که می‌تواند معین‌فر را تحریک به گله و شکایت کند، اما مهندس معین‌فر علی‌رغم آنکه در سالیان دراز مورد بی‌مهری قرار گرفت، هرگز گلایه نمی‌کند و با نهایت تواضع آنچه را که صلاح می‌داند، بیان می‌کند و به آینده ایران می‌اندیشد.
وی سخن خود را با یادکردن از کتابخانه دانشگاه علوم پایه زنجان که به همت مرحوم محمدنقی ترکمان تأسیس شده است، پایان داد.
دکتر فریدون سحابی، استاد پیشکسوت دانشگاه تهران و نخستین رئیس سازمان انرژی اتمی پس از انقلاب که از دوستان و همکاران قدیمی و صمیمی مرحوم معین‌فر بوده است، نیز در این مراسم به شکل‌گیری انجمن اسلامی دانشجویان مهندسی در دوران تحصیل معین‌فر در دانشگاه تهران و سپس تشکیل انجمن اسلامی مهندسین به عنوان مهمترین جریان مقابل حزب توده اشاره کرد.
به گفته وی، انجمن اسلامی مهندسین، از بدو امر مسائل تخصصی و علمی را خیلی باز و حرفه‌ای دنبال کرده و در عین حال به وجه اسلامی تأکید داشت. مهندس معین‌فر خیلی دقت داشت و برای هر مطلب و رشته‌ای یک محدوده و کادر مشخصی قائل بود و از هر انحرافی در بررسی هر مسأله‌ای جلوگیری می‌کرد. در مجموع مرحوم معین‌فر، یک فرد مسؤول فارغ از مبانی اعتقادی و یک فرد مسلمان فارغ از مبانی علمی بود. پس از انقلاب که مسائل سیاسی هم به وجه دیگر شخصیت ایشان اضافه شد و در شورای انقلاب مشغول شد، تمام تلاشش ایستادن در برابر اظهار نظرهای غیرکارشناسی و نظم دادن به مداخلات اشتباه بود و من این موضوع را به نظم بسیار زیاد وی در ذهن و شخصیت او مرتبط می‌دانم. ایشان در شورای انقلاب هم به اصول علمی و اجتماعی و قضایی توجه داشت. زمانی که ایشان مسؤولیت تدوین بودجه را برعهده داشت و من هم مسؤولیت سازمان انرژی اتمی را برعهده داشتم، گمان می‌کردم که بشود از ایشان بودجه بیشتری گرفت، اما مرحوم معین‌فر دقت فراوانی در مسأله بودجه داشت و خارج از چارچوب عمل نمی‌کرد.
مهندس علیرضا مهنا، عضو بنیاد حامیان دانشکده فنی دانشگاه تهران که برای این مراسم خود را از فرانسه به تهران رسانده بود، سخنرانی بعدی مراسم بود. وی به عنوان یکی از شاگردان مرحوم معین‌فر خاطراتی را از حضور و مواجهه‌اش با معین‌فر در نخستین سال‌های دهه ۶۰ در دانشگاه تهران بیان کرد.
به‌گفته مهندس مهنا، در آن سال‌ها فقط استادان پزشکی با کت و شلوار و کروات در کلاس‌ها حاضر می‌شدند، برای همین دیدن یک استاد فنی با این سر و شکل برای همه عجیب بود. اما متوجه شدیم که ایشان علاوه بر استادی، وزیر نفت و عضو شورای انقلاب هم هستند. جاذبه علمی و شخصیت اخلاقی ایشان به نحوی بود که دانشجویان از طیف‌های مختلف، اعم از متعهد و نیمه متعهد و غیر متعهد همگی دور ایشان جمع می‌شدند. مهندس مهنا به تشکیل سازمان نظام مهندسی در سال ۱۳۶۹ اشاره کرد و همکاری ۳۰ ساله با ایشان و افراد شاخص دیگری از جمله مهندس کتیرایی در سازمان نظام مهندسی را تجربه‌ای ارزشمند خواند.
به گفتۀ وی وقتی شرایط سخت می‌شد و محدودیت‌ها برای حضور ایشان در برخی محافل وجود داشت، با روی گشاده شرایط را فراهم می‌کردند تا اصل فعالیت، آسیبی نبیند. ایشان اشتیاق زیادی به نوشتن و افزودن دانش در سطح عمومی داشتند و کاری که در قالب این کتاب ارائه شده، کاری بسیار ارزشمند است و امیدوارم که این مجموعه (کتاب‌های سرگذشت علم در ایران) برای ثبت تلاش‌های بزرگان و پیسکسوتان علم در ایران تداوم یابد.
دکتر شکرچی‌زاده، استاد دانشکده فنی دانشگاه تهران و رئیس اسبق مرکز تحقیقات راه و ساختمان که سابقه شاگردی و آشنایی ۴۰ ساله با مرحوم معین‌فر دارد، از خاطرات دانشجویی خود در اوایل دهه ۶۰ از کلاس‌های مرحوم معین‌فر یاد کرد. در فضای جنگ و مسائل سال‌های نخست انقلاب، درس مهندسی زلزله را ایشان در دانشگاه تهران تدریس می‌کردند و گاهی اشاره می‌فرمودند که من با اصرار خودم و به‌رغم مخالفت برخی مسؤولان وقت برای تحقیق میدانی به محل وقوع زلزله‌ها می‌رفتم و اسناد و مدارک علمی را ثبت می‌کردم.
شکرچی‌زاده یکی از آخرین تلاش‌های ارزشمند مرحوم معین‌فر را مکاتبه با ریاست جمهور وقت برای بازسازی شبکه شتابنگاری ایران خواند که ماحصل آن، خرید صدها دستگاه و به‌روزرسانی شبکه در سطح ملی بود. وی نقش معین‌فر در این موضوع را محوری و سازنده عنوان کرد.
دوست و همکار مرحوم معین‌فر، مهندس احمد نادرزاده، پژوهشگر ارشد زلزله نیز در این مراسم سخن خود را به یاد معین‌فر با این آیه از قرآن آغاز کرد: «رَّبِّ أَدْخِلْنِی مُدْخَلَ صِدْقٍ وَأَخْرِجْنِی مُخْرَجَ صِدْقٍ وَاجْعَل لِّی مِن لَّدُنکَ سُلْطَانًا نَّصِیرًا» و گفت: مرحوم معین‌فر همیشه سخنرانی‌هایش را با خواندن همین آیه آغاز می‌کرد و بجا بود که من هم با همین آیه سخن خود را شروع کنم.
مهندس نادرزاده با ذکر خاطره‌ای از مراسم چهلم درگذشت مرحوم معین‌فر، انتشار کتابی مانند آنچه رونمایی شده را یکی از برنامه‌های خود عنوان کرد که دچار مرور زمان شده و حالا دکتر زارع این کار را به انجام رسانده است.
وی به درگذشت مرحوم مرتضی زاهدی استاد برجسته دانشگاه علم و صنعت در هفته گذشته اشاره کرد و ضمن یاد کردن از ایشان، مهندس معین‌فر و دکتر زاهدی را از استوانه‌های این رشته در ایران دانست که حالا از میان ما رفته‌اند.
نادرزاده با ذکر خاطره‌ای از اولین روز کاری‌اش در سال ۱۳۶۲ و نخستین آشنایی‌اش با مهندس معین‌فر سخن گفت و افزود: مهندس معین‌فر هر شنبه، به صورت داوطلبانه برای سرکشی از وضعیت شبکه به مرکز تحقیقات زلزله سر می‌زدند و در اولین روز کاری خودم، همکاری‌ام با ایشان آغاز شد و سی و اندی سال ادامه یافت. ایشان هرگز مسائل مختلف را با هم قاطی نمی‌کرد و وارد بحث‌های هیجانی و حاشیه‌ای نمی‌شد. از ویژگی‌های اخلاقی و شخصیتی ایشان، باید به چند نکته اشاره کرد. معین‌فر شخصیت کاریزماتیک و همه‌جانبه‌نگر داشت که در مسائل مختلف وارد می‌شد، با همه همکاری می‌کرد، اما مسائل را از هم تفکیک می‌کرد. وی بسیار مثبت‌اندیش بود، بسیار راستگو بود و هرگز دروغ مصلحت‌آمیز هم نمی‌گفت. شخصیت بسیار پاک و شفافی داشت و همین امر همکاری را بسیار آسان می‌کرد. هرگز تنگ‌نظر نبود و از پیشرفت هر کسی استقبال می‌کرد.
نادرزاده تأکید کرد آنچه می‌گوید حاصل تجربه همکاری و دوستی با ایشان است.
به گفته وی، معین‌فر به آینده امیدوار بود و هرگز متوقف نمی‌شد؛ اگر راهی بسته می‌شد، مسیر دیگری را جستجو می‌کرد و در نهایت تواضع گاهی اظهار تأسف می‌کرد که من نتوانستم برای کشورم کاری کنم، در حالی که ایشان خدمات بسیار ارزنده‌ای انجام داده بود و همه اینها، کسر کوچکی از ویژگی‌های اخلاقی ایشان است.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: پدر زلزله شناسی ایران فناوري نانو زمین لرزه تراشه زلزله شناسی در ایران دانشگاه تهران مهندس معین فر مرحوم معین فر معین فر معین فر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۴۵۹۶۸۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
عجیب‌ترین رشته‌های دانشگاهی / از زامبی شناسی تا مدیریت دوشیدن شیرگاو
وقتی می‌خواهیم با رتبه یک‌نفر در کنکور شوخی کنیم، می‌گوییم با این رتبه فوقش «آبیاری گیاهان دریایی» قبول می‌شوی. یعنی این رشته خیلی برای ما عجیب است. اما باورش سخت است! هستند افرادی که در همین رشته‌های باورنکردنی درس می‌خوانند، مثل «مدیریت دوشیدن شیر گاو»، «سیمپسون‌ها و فلسفه» و حتی «دیوید بکهام‌شناسی». در این مطلب سراغ این رشته‌های بامزه رفتیم که شبیه شوخی هستند، اما کاملاً جدی محسوب می‌شوند.
آداب تماشای تلویزیون
برای ما که شب با پیژامه روی کاناپه لم می‌دهیم تا برای استراحت تلویزیون ببینیم باورش سخت است که این کار یک رشته تلویزیونی هم داشته باشد که در دانشگاه مونت کلیر ایالت نیوجرسی آمریکا تدریس می‌شود. در این دوره آموزشی درباره نقشی که رسانه تلویزیون در زندگی امروز بشر دارد، مباحثی مطرح می‌شود و دانشجویان یاد می‌گیرند چطور مخاطب جدی تلویزیون باشند.
استخراج شیره درخت افرا
هرچند درختان را دوست داریم، اما باورش سخت است که استخراج شیره از یک درخت رشته دانشگاهی مستقل داشته باشد. اما از آن‌جایی که شیره افرا بسیار گران‌قیمت و ارزشمند است دانشگاه آلفرد نیویورک، برای افرادی که به گیاهان و به‌خصوص این دوره آموزشی ارائه می‌دهد و دانشجویان در این دوره آموزشی، بیشتر بر تولید شربت افرا و بررسی روند تغییرات فرایند تولید این شربت، تمرکز دارند.
تربیت هکر
نگران نباشید، چون این رشته مخرب نیست و برای اهداف مهم تری به‌وجود آمده که در بحث حفظ امنیت آن کشور بسیار اهمیت دارد. حتما می‌دانید که دو نوع هکر داریم، هکر بد یا کلاه سیاه که برای خرابکاری دست به هک کردن سیستم‌ها می‌زند و هکر خوب یا کلاه سفید که برای مقابله با این نوع هکرها، با فنون هک آشنا می‌شود. به این معنا که در بعضی کشور‌ها برای اقدامات امنیتی به تربیت هکر‌های حرفه‌ای می‌پردازند تا بتوانند در مواقع لزوم از وجود آنها بهره ببرند.
دلقک‌شناسی
فلسفه پشت زندگی یک دلقک به شدت مورد توجه جامعه‌شناسان است یعنی این که دیگران را بخندانی، حتی اگر خودت کوهی از غم باشی. کسی که برای اولین بار ایده ایجاد رشته دلقک شناسی به سرش زد، دکتر فرانسیس بوزو بود. این فکر نشئت گرفته از جریانی با عنوان «باهات شوخی ندارم» بود و به مرور تبدیل به یک رشته دانشگاهی شد.
هری‌پاتر شناسی
چند سال قبل خبری منتشر شد که دانشگاه اوهایو برخی واحد‌ها و دوره‌های دانشگاهی را برای شخصیت معروف و جهانی هری پاتر برگزار می‌کند. در این دوره‌ها، استادان روی تکنیک‌های ادبی و ریشه‌های فرهنگی که یک رمان دارد تمرکز می‌کنند و آنها را درس می‌دهند و یکی از گرایش‌های جالب آن هم هری‌پاتر شناسی است. شاید روزگاری که رولینگ خالق این شخصیت در فقر، مشغول خلق این دنیای جادویی بود به هیچ‌وجه فکر نمی‌کرد چنین تاثیری روی دنیا داشته باشد که برای شخصیت محوری داستانش یک رشته دانشگاهی تاسیس شود.
سیمپسون‌ها و فلسفه
مجموعه پویانمایی سیمپسون‌ها از سال ۱۹۸۹ از تلویزیون پخش می‌شود که بعضی‌ها مدعی هستند که خیلی از مسائل را پیشگویی کرده است و همین موضوع، هر از گاهی در شبکه‌های اجتماعی مطرح می‌شود. جان دونالدسون، استاد فلسفه می‌گوید: «سریال سیمپسون‌ها نمایشی درباره زندگی است و با موقعیت‌هایی سروکار دارد که به زندگی ما نزدیک است و بر موضوعاتی دست می‌گذارد که در زندگی روزمره با آنها سروکار داریم؛ پس چندان هم عجیب نیست برخی مسائل مطرح شده در آن، به واقعیت تبدیل شوند.»
دیوید بکام‌شناسی
«پروفسور آلیس کشمور» ۲۴ سال پیش یعنی در سال ۲۰۰۰ برای افرادی که به شدت به دیوید بکام، فوتبالیست معروف انگلیسی علاقه‌مند بودند، طرحی ارائه کرد که بر اساس آن رشته «دیوید بکام شناسی» در دانشگاه «استنفورد» ایجاد و آموزش داده شود. هدف او از این طرح، این بود که دانشجویان از «بکام» اخلاق ورزشی بیاموزند و دروسی مبنی بر زندگی حرفه‌ای این ستاره فوتبال ارائه و تدریس شود. هرچند کار وی با مخالفت‌های رسانه‌ای مواجه شد، اما هم اکنون با پیگیری‌های او، دانشجویان انگلیسی می‌توانند در این رشته تحصیل و مباحث مربوط به ورزش، رسانه و فرهنگ ورزشی را مطالعه کنند.
مدیریت ماجراجویی
یکی دیگر از رشته‌های عجیب و غریب دانشگاهی در دنیا در دانشگاه ایالتی پلیموث انگلیس تدریس می‌شود، رشته‌ای عجیب، اما پرطرفدار به نام مدیریت ماجراجویی. فراگیران این رشته با تحصیل در آن با مبانی صخره‌نوردی، اصول قایقرانی و نکات بیابان گردی آشنا می‌شوند. عنصر و مولفه مهم در یادگیری و موفقیت در این رشته، هیجان، کنجکاوی و ماجراجویی دانشجویان است. در این رشته به افراد می‌آموزند چگونه با قرار گرفتن در معرض خطر و ماجراجویی در موقعیت‌های مخاطره آمیز به رشد شخصیت و شکوفایی و توانایی خود بپردازند تا خطرات کمتری، جان و حتی روان آنها را تهدید کند.
رابین هودشناسی
همان رابین‌هودی که در جنگل‌های شروود در حال جدال با داروغه بود، هم‌اکنون یکی از واحدهای درسی رشته تاریخ آن هم در مقطع کارشناسی‌ارشد است. رشته رابین‌هود در دانشگاه «ناتینگهام» تدریس می‌شود. در رشته رابین‌هود شناسی، آواز‌های خوانده شده در این فیلم، نقد و بررسی می‌شوند. در پایان دوره تحصیلی، دانشجویان رابین‌هودشناس درباره آواز‌های قهرمانان قرون‌وسطی نیز تحقیق می‌کنند.
روان‌شناسی اسب‌سواری
این روز‌ها اهمیت برخورداری از روانی سالم برای موفق شدن در هر کاری بر کسی پوشیده نیست، اما شاید به نظر شما، تاثیر آن در اسب سواری آن‌قدر مهم نباشد که یک رشته تحصیلی در این باره ایجاد شود؟ با این حال و در یکی از دانشگاه‌های انگلیس، افراد می‌توانند این رشته را انتخاب کنند و در آن ادامه تحصیل بدهند. در رشته روان شناسی اسب‌سواری، تمرکز بر درک بهتر رابطه اسب و انسان همچنین رفتار اسب‌سواران است. برای پاس کردن واحدهای درسی این رشته باید سفر‌هایی به کانادا، استرالیا یا مجارستان داشته باشید و با اسب‌ها سر و کله بزنید.
مدیریت دوشیدن شیرگاو
با یک شوخی طرف نیستید و واقعاً عنوان یک رشته دانشگاهی مقابل شماست. این رشته در دانشگاهی در انگلیس به وجود آمده است. دانشجویان این رشته دانشگاهی، طی یک دوره دو ساله در دانشکده کشاورزی با مهارت‌های شیردوشی و البته مدیریت آن آشنا می‌شوند. افرادی که این رشته را می‌گذرانند ضمنا مهارت‌های اقتصادی مرتبط با رشته‌شان، باید و نباید‌های قانونی و نکات مدیریتی راه‌اندازیِ یک شرکت لبنیاتی را هم فرا می‌گیرند.
زامبی‌شناسی
در دانشگاه بالتیمور، کشور آمریکا رشته‌ای به نام زامبی شناسی وجود دارد که در آن دانشجویان به مشاهده و بررسی فیلم‌هایی با محوریت زامبی می‌پردازند. این رشته توسط «آرنولد بلومبرگ» نویسنده کتاب زامبی‌ها، راه اندازی شده که مطالعات گسترده‌ای در زمینه زامبی‌ها، موجوداتی که پس از مرگ به آدم خواری رو می‌آورند، انجام داده است.
مهندسی و طراحی سرگرمی
مهندسی و طراحی سرگرمی از دیگر رشته‌های دانشگاهی است که در دانشگاه نوادا، کشور آمریکا تدریس می‌شود. استادان در این دانشگاه با اصول مهندسی، طراحی و فناوری‌های نوین صنعت سرگرمی آشنا شده و تاریخچه سرگرمی مرور می‌شود.
روان‌شناسی تجارب استثنایی انسان
روان‌شناسی تجارب استثنایی انسان از عجیب‌ترین رشته‌های تحصیلی در دانشگاه کاونتری، کشور انگلیس است. در این رشته که توسط «تونی لارنس» استاد علاقه‌مند به اشباح ایجاد شده، دانشجویان به احضار روح و مطالعه حال و هوای کسانی می‌پردازند که با ارواح در ارتباط هستند.
منبع: روزنامه خراسان
باشگاه خبرنگاران جوان وبگردی وبگردی
ام فهد، زن مشهور عراقی کیست و چرا کشته شد؟